Blog Fakturowni

Witamy Cię na blogu Fakturowni! Sprawdź polecane artykuły lub znajdź temat, który Cię interesuje.

Należności umorzone i należności przedawnione – czym są i jak je rozliczać?

Spis treści:

Kiedy przedawniają się należności? Czym są należności umorzone?

Na te pytania trudno odpowiedzieć wyczerpująco w dwóch zdaniach. Przygotowaliśmy słownik pojęć pokrewnych oraz ich zestawienie, które pomogą Ci je rozróżnić.

W artykule znajdziesz rozwinięcia definicji:

  • Należność przedawniona
  • Należność przeterminowana
  • Należność nieściągalna
  • Należność umorzona
  • Wierzytelność

Należność i wierzytelność – czy to to samo?

Wierzytelnością jest uprawnienie wierzyciela do żądania spełnienia danego świadczenia przez dłużnika - w obrocie gospodarczym mogą być to wszelkie przewidywane przychody środków pieniężnych z różnych tytułów, np. wypłaconych zaliczek, sprzedaży produktów, wykonanych robót i usług, rozliczeń z budżetem, pracownikami.

Należność natomiast jest uprawnieniem osoby fizycznej lub prawnej do otrzymania w określonym terminie wyżej określonego świadczenia rzeczowego lub pieniężnego od innej osoby fizycznej lub prawnej.

Należność przedawniona i przeterminowana – czy to to samo?

Należnością przeterminowaną zwyczajowo określa się należność, której termin płatności już upłynął.

Przeczytaj, jak usprawnić kontrolę płatności w Twojej firmie

Natomiast o przedawnieniu mówimy wówczas, gdy upłynął pewien określony w ustawie termin, po którym dłużnik odmawia spełnienia roszczenia wierzyciela.

Należność przedawniona i nieściągalna – czy to to samo?

Pojęcia należność przedawniona i należność nieściągalna nie są tożsame. Należnościami nieściągalnymi są wierzytelności, których egzekwowanie okazuje się niemożliwe. Może tak być w przypadku:

  • zgonu lub zaginięcia dłużnika,
  • niewypłacalności dłużnika,
  • dochodzenia wierzytelności drogą sądową,
  • kwestionowania przez dłużnika kwoty należności.
 
 

Jednocześnie wierzyciel powinien dysponować dokumentami jednoznacznie dowodzącymi którejś z wyżej wymienionych sytuacji. Może to być zarówno akt zgonu dłużnika jak i protokół nieściągalności wydany przez komornika.

Natomiast przedawnienie należności następuje w przypadku upływu czasu dochodzenia wierzytelności na drodze powództwa cywilnego. Ogólny termin, po którym roszczenia ulegają przedawnieniu to okres 10 lat, liczonych od dnia, w którym powstał obowiązek uregulowania należności. Ze względu na różne rodzaje zobowiązań finansowych, okres przedawnienia niektórych należności został skrócony:

  • 3 lata w przypadku roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
  • 3 lata w przypadku roszczeń o świadczenia okresowe
  • 3 lata w przypadku należności z tytułu weksli

Uwaga! Obowiązuje on jedynie wystawcę weksla własnego, gdyż dla posiadacza weksla ustawodawca określił roczny termin przedawnienia.

  • 2 lata w przypadku roszczeń z tytułu umowy o dzieło, licząc od dnia, w którym nastąpiło oddanie dzieła, lub w którym oddanie działa powinno nastąpić
  • 2 lata dla przedsiębiorcy z tytułu powstałej sprzedaży, a więc z tytułu nieuregulowanej płatności za fakturę
  • 2 lata z tytułu odsetek za nieterminowe rozliczenie faktury
  • 1 rok z tytułu umowy przewozu osób czy mienia oraz z tytułu zawarcia umowy przedwstępnej
  • 1 rok w przypadku roszczeń wynajmującego przeciwko najemcy o naprawę uszkodzonego mienia
  • 1 rok w przypadku roszczeń najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów za użytkowane rzeczy (kaucja)

Umorzenie wierzytelności i należności

Umorzenie należności oznacza zwolnienie dłużnika z długu w związku z innymi przyczynami aniżeli zapłata, przedawnienie lub nieściągalność. Zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa wówczas, gdy wierzyciel zwalnia z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Likwidacja przepisów o zatorach płatniczych - uzupełnij swoją wiedzę

Aby skutecznie umorzyć wierzytelność, konieczne jest:

  • ze strony wierzyciela - oświadczenie woli o zwolnieniu dłużnika z długu,  
  • ze strony dłużnika - oświadczenie woli, że zwolnienie to przyjmuje

Dla celów podatkowych warto uzyskać zgodę dłużnika w formie pisemnej. Brak takiego oświadczenia uniemożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów umorzonej wierzytelności.

 

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność. 

Zobacz więcej wpisów
  • KSeF potwierdzony i podpisany na 2026 rok!
    Fakturownia - aktualności

    KSeF potwierdzony i podpisany na 2026 rok!

    Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację ustawy o VAT, która przesądza o wejściu w życie KSeF 2.0 – nowego modelu obowiązkowego e-fakturowania. To jedna z największych reform w polskim systemie podatkowym od lat.

    Od kiedy KSeF stanie się obowiązkowy? System będzie wdrażany etapowo: od 1 lutego 2026 r. obejmie największych podatników, a od 1 kwietnia 2026 r. zacznie obowiązywać wszystkich przedsiębiorców. Oznacza to, że już teraz warto rozpocząć przygotowania i dostosować firmę do funkcjonowania w nowym modelu obiegu faktur.


    2025-09-19

    Fakturownia

  • Działalność nierejestrowana 2026 – nowe zasady i nowe limity
    Fakturownia - aktualności

    Działalność nierejestrowana 2026 – nowe zasady i nowe limity

    Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie przepisy zmieniające sposób ustalania limitu przychodów w działalności nierejestrowanej. Najważniejszą zmianą jest odejście od limitu miesięcznego i wprowadzenie limitu kwartalnego, co w praktyce oznacza większą elastyczność np. dla osób prowadzących działalność sezonową.


    2025-09-15

    Fakturownia

  • Błędy przy zakładaniu sklepu internetowego – Sprawdź, jak ich nie popełnić!
    Fakturownia - aktualności

    Błędy przy zakładaniu sklepu internetowego – Sprawdź, jak ich nie popełnić!

    Rynek e-commerce w Polsce rośnie w zawrotnym tempie, a własny sklep internetowy otwiera drzwi do ogromnej grupy klientów. Jednak bez solidnego planu i strategicznego podejścia łatwo wpaść w pułapki, które mogą kosztować czas, pieniądze i nerwy. Poznaj sześć najczęstszych błędów początkujących przedsiębiorców oraz praktyczne wskazówki, jak ich uniknąć, by Twój biznes online odniósł sukces.


    2025-09-12

    Fakturownia

  • Aktualizacje systemu: nowa strona z podsumowaniami zmian w Fakturowni
    Fakturownia – komunikaty

    Aktualizacje systemu: nowa strona z podsumowaniami zmian w Fakturowni

    Dbamy o to, aby nasz system był dla Was prosty, intuicyjny i wygodny. Podobna myśl przyświecała nam, kiedy przygotowywaliśmy dla Was stronę Aktualizacje systemu, która pozwoli Wam wygodniej zapoznawać się ze zmianami wprowadzanymi w Fakturowni.


    2025-04-10

    Paulina Grzęda

  • Nowości i optymalizacje: luty 2025
    Fakturownia – komunikaty

    Nowości i optymalizacje: luty 2025

    Rozwijając Fakturownię, stawiamy sobie za cel przede wszystkim jej praktyczny charakter. Po ostatnim miesiącu znajdziecie więc w naszym systemie nową funkcję, której brakowało Wam do tej pory oraz usprawnienia kilku innych, z których chętnie korzystacie w codziennej pracy. Oprócz tego informujemy o czasowym wyłączeniu jednej opcji. Zapraszamy do zapoznania się z podsumowaniem najważniejszych zmian systemowych wprowadzonych w lutym!

     


    2025-03-10

    Paulina Grzęda

  • Nowości i optymalizacje: styczeń 2025
    Fakturownia – komunikaty

    Nowości i optymalizacje: styczeń 2025

    Rok 2025 rozpoczęliśmy hucznie, oddając w Wasze ręce długo wyczekiwaną funkcję e-Paragonów. Oprócz tego w naszym systemie czeka na Was szereg optymalizacji ułatwiających codzienną pracę – serdecznie zapraszamy więc do zapoznania się z podsumowaniem styczniowych wdrożeń w Fakturowni!


    2025-02-12

    Paulina Grzęda

Należności umorzone i należności przedawnione – czym są i jak je rozliczać?

Spis treści:

Kiedy przedawniają się należności? Czym są należności umorzone?

Na te pytania trudno odpowiedzieć wyczerpująco w dwóch zdaniach. Przygotowaliśmy słownik pojęć pokrewnych oraz ich zestawienie, które pomogą Ci je rozróżnić.

W artykule znajdziesz rozwinięcia definicji:

  • Należność przedawniona
  • Należność przeterminowana
  • Należność nieściągalna
  • Należność umorzona
  • Wierzytelność

Należność i wierzytelność – czy to to samo?

Wierzytelnością jest uprawnienie wierzyciela do żądania spełnienia danego świadczenia przez dłużnika - w obrocie gospodarczym mogą być to wszelkie przewidywane przychody środków pieniężnych z różnych tytułów, np. wypłaconych zaliczek, sprzedaży produktów, wykonanych robót i usług, rozliczeń z budżetem, pracownikami.

Należność natomiast jest uprawnieniem osoby fizycznej lub prawnej do otrzymania w określonym terminie wyżej określonego świadczenia rzeczowego lub pieniężnego od innej osoby fizycznej lub prawnej.

Należność przedawniona i przeterminowana – czy to to samo?

Należnością przeterminowaną zwyczajowo określa się należność, której termin płatności już upłynął.

Przeczytaj, jak usprawnić kontrolę płatności w Twojej firmie

Natomiast o przedawnieniu mówimy wówczas, gdy upłynął pewien określony w ustawie termin, po którym dłużnik odmawia spełnienia roszczenia wierzyciela.

Należność przedawniona i nieściągalna – czy to to samo?

Pojęcia należność przedawniona i należność nieściągalna nie są tożsame. Należnościami nieściągalnymi są wierzytelności, których egzekwowanie okazuje się niemożliwe. Może tak być w przypadku:

  • zgonu lub zaginięcia dłużnika,
  • niewypłacalności dłużnika,
  • dochodzenia wierzytelności drogą sądową,
  • kwestionowania przez dłużnika kwoty należności.
 
 

Jednocześnie wierzyciel powinien dysponować dokumentami jednoznacznie dowodzącymi którejś z wyżej wymienionych sytuacji. Może to być zarówno akt zgonu dłużnika jak i protokół nieściągalności wydany przez komornika.

Natomiast przedawnienie należności następuje w przypadku upływu czasu dochodzenia wierzytelności na drodze powództwa cywilnego. Ogólny termin, po którym roszczenia ulegają przedawnieniu to okres 10 lat, liczonych od dnia, w którym powstał obowiązek uregulowania należności. Ze względu na różne rodzaje zobowiązań finansowych, okres przedawnienia niektórych należności został skrócony:

  • 3 lata w przypadku roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
  • 3 lata w przypadku roszczeń o świadczenia okresowe
  • 3 lata w przypadku należności z tytułu weksli

Uwaga! Obowiązuje on jedynie wystawcę weksla własnego, gdyż dla posiadacza weksla ustawodawca określił roczny termin przedawnienia.

  • 2 lata w przypadku roszczeń z tytułu umowy o dzieło, licząc od dnia, w którym nastąpiło oddanie dzieła, lub w którym oddanie działa powinno nastąpić
  • 2 lata dla przedsiębiorcy z tytułu powstałej sprzedaży, a więc z tytułu nieuregulowanej płatności za fakturę
  • 2 lata z tytułu odsetek za nieterminowe rozliczenie faktury
  • 1 rok z tytułu umowy przewozu osób czy mienia oraz z tytułu zawarcia umowy przedwstępnej
  • 1 rok w przypadku roszczeń wynajmującego przeciwko najemcy o naprawę uszkodzonego mienia
  • 1 rok w przypadku roszczeń najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów za użytkowane rzeczy (kaucja)

Umorzenie wierzytelności i należności

Umorzenie należności oznacza zwolnienie dłużnika z długu w związku z innymi przyczynami aniżeli zapłata, przedawnienie lub nieściągalność. Zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa wówczas, gdy wierzyciel zwalnia z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Likwidacja przepisów o zatorach płatniczych - uzupełnij swoją wiedzę

Aby skutecznie umorzyć wierzytelność, konieczne jest:

  • ze strony wierzyciela - oświadczenie woli o zwolnieniu dłużnika z długu,  
  • ze strony dłużnika - oświadczenie woli, że zwolnienie to przyjmuje

Dla celów podatkowych warto uzyskać zgodę dłużnika w formie pisemnej. Brak takiego oświadczenia uniemożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów umorzonej wierzytelności.

 

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność. 

Zobacz więcej wpisów

Wypróbuj Fakturownię za darmo

Testuj wszystkie funkcje przez 30 dni bez opłat

Zarejestruj się!
  • Założenie firmy w 2026 roku – Wszystko co powinieneś wiedzieć i zaplanować
    Fakturownia - porady

    Założenie firmy w 2026 roku – Wszystko co powinieneś wiedzieć i zaplanować

    Założenie firmy jednoosobowej to ważna decyzja, która wymaga znajomości aktualnych przepisów i świadomości obowiązków przedsiębiorcy. Rok 2026 przyniesie kilka istotnych zmian w prawie – wyższy limit zwolnienia z VAT, obowiązkowy termin wprowadzenia KSeF czy korzystniejsze warunki dla działalności nierejestrowanej. Sprawdź, co warto wiedzieć, zanim rozpoczniesz własną działalność.


    2025-10-03

    Fakturownia

  • Reklama w internecie a podatki – jak rozliczyć faktury z social media?
    Fakturownia - porady

    Reklama w internecie a podatki – jak rozliczyć faktury z social media?

    Reklama w internecie to dziś jedno z podstawowych narzędzi promocji dla firm – zarówno małych działalności, jak i dużych przedsiębiorstw. Dzięki niej można skutecznie docierać do klientów i realnie zwiększać sprzedaż. Trzeba jednak pamiętać, że każdy wydatek na kampanię online musi być prawidłowo rozliczony na gruncie podatków.


    2025-09-29

    Fakturownia

  • Niezapłacone faktury w KSeF – co to oznacza i jak postępować?
    Fakturownia - porady

    Niezapłacone faktury w KSeF – co to oznacza i jak postępować?

    Cyfryzacja rozliczeń w Polsce nabiera tempa – już wkrótce wszyscy podatnicy VAT będą musieli korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Nowe rozwiązanie ma ułatwić obieg dokumentów i zwiększyć bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorców. Warto jednak wiedzieć, jak wygląda sytuacja, gdy faktura wystawiona w KSeF pozostaje niezapłacona i jakie kroki należy wtedy podjąć.


    2025-09-26

    Fakturownia

  • Jak zaoszczędzić pieniądzę w małej firmie?
    Prowadzenie firmy

    Jak zaoszczędzić pieniądze w małej firmie?

    Małe firmy często muszą działać w warunkach ograniczonego budżetu, gdzie każdy wydatek ma kluczowe znaczenie. Efektywne zarządzanie finansami pozwala nie tylko przetrwać trudne okresy, ale także budować fundamenty pod rozwój i zwiększać konkurencyjność na rynku. Poniżej przedstawiamy praktyczne, sprawdzone sposoby na optymalizację wydatków, które pomogą Twojej firmie działać efektywniej i generować oszczędności.


    2025-06-30

    Blog

  • Urlop dla samozatrudnionych
    Prowadzenie firmy

    Urlop dla samozatrudnionych – jak działa i na czym polega?

    Wielu przedsiębiorców rozważa możliwość skorzystania z urlopu, jednak samozatrudnieni nie mają prawa do urlopu wypoczynkowego w rozumieniu Kodeksu pracy. Samozatrudnienie, czyli prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG), nie jest bowiem stosunkiem pracy, co skutkuje brakiem ustawowego prawa do urlopu wypoczynkowego oraz innych urlopów pracowniczych. Przedsiębiorcy mogą jednak organizować swój czas wolny, choć odbywa się to na innych zasadach niż w przypadku etatowców.

     


    2025-06-20

    Blog

  • Koszty w firmie
    Prowadzenie firmy

    Koszty w firmie – jak nimi operować i jak mogą działać w praktyce?

    Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się nie tylko z pozyskiwaniem przychodów, ale również z koniecznością ponoszenia kosztów. Dla wielu przedsiębiorców, szczególnie prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, umiejętne zarządzanie kosztami to kluczowy element skutecznej optymalizacji podatkowej. W niniejszym artykule przedstawiamy, czym są koszty uzyskania przychodu, co można do nich zaliczyć i w jakich sytuacjach ich generowanie jest rzeczywiście opłacalne.


    2025-06-16

    Blog