Justyna Zaporowska, 2022-11-22
Przedsiębiorcy w swoich działalnościach korzystają z samochodów na podstawie różnych tytułów prawnych, jednym z nich może być umowa użyczenia samochodu. Co to jest i jak rozliczać wydatki na podstawie tej formy umowy? Sprawdź poniżej.
Umowę użyczenia reguluje artykuł 710- 719 Kodeksu Cywilnego. Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez określony czas, na bezpłatne użyczenie rzeczy biorącemu. Kluczową kwestią jest fakt, że jest to umowa nieodpłatna. Nie wyklucza to jednak dla biorącego ponoszenia zwykłych kosztów utrzymania rzeczy (artykuł 713 kc), chyba, że w umowie postanowiono inaczej.
Jeżeli przedmiotem użyczenia jest samochód - podatnik biorąc go w użyczenie może skorzystać podatkowo, ponieważ przedsiębiorca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione z tytułu używania użyczonego pojazdu, tym samym obniżając swój dochód i płacąc niższy podatek.
Sprawdź także: Kontrola w firmie, na czym polega i kto może ją zrobić?
W przypadku gdy samochód osobowy jest własnością lub współwłasnością podatnika i nie jest on wprowadzony do ewidencji środków trwałych firmy zaewidencjonowana w księgach i odliczona może zostać kwota w wysokości 20% prawidłowo udokumentowanych wydatków związanych z użytkowaniem samochodu dla celów działalności gospodarczej (związanych z eksploatacją).
Jeśli użyczony samochód pochodzi od osoby trzeciej to do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć 75% wydatków związanych z eksploatacją pojazdu.
Rozważając kwestię podatku VAT to w przypadku samochodu osobowego podatnik zachowuje prawo do odliczenia go w wysokości 50% z faktur wydatkowanych na koszty utrzymania pojazdu.
Sytuacja, gdy podatnik ma prawo do rozliczenia 75% kosztów i 50% naliczonego podatku VAT dotyczy przypadku, gdy samochód użytkowany jest w tzw. trybie mieszanym, czyli i do celów prywatnych i do celów związanych z działalnością gospodarczą.
Jednak z perspektywy podatkowej poprzez wzięcie w użytkowanie użyczonego samochodu nie można pominąć faktu, że będzie ono stanowić tzw. nieodpłatne świadczenie, od którego będzie należało rozpoznać przychód, o czym stanowi art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o pdof.
Wartość tego przychodu ustalić trzeba zgodnie art. 11 ust. 2a pkt 4) na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy, lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Oznacza to, że cena rynkowa powinna odnosić się do cen stosowanych przy innych formach odpłatnie udostępnianych samochodów (np. leasing, dzierżawa) dla tej samej marki, modelu oraz ich zużyciu.
Przychody z tytułu nieodpłatnego świadczenia należy uwzględniać i rozliczać, w których okresach dotyczą - jeśli podatnik wpłaca zaliczkę miesięczną to miesięcznie, jeśli raz na kwartał to kwartalnie.
Sprawdź także: Kogo dotyczy obowiązek posiadania kasy fiskalnej w 2022 r.?
W przypadku gdy użyczającym jest członek rodziny można uniknąć rozpoznania przychodu, ponieważ zgodnie z przepisami o podatku od spadków i darowizn, wolne od opodatkowania jest użyczenie pojazdu przez osobę z I lub II grupy podatkowej.
Skorzystanie z majątku rodziny według prawa nie rozpoznaje przychodu i pozwala na wliczenie 75% kosztów uzyskania przychodów związanych z wydatkami na ten samochód.
Każdą sytuację użyczenia samochodu należy jednak rozpatrzyć indywidualnie pod kątem podatkowym, tak aby określić odpowiednią formę jego rozliczenia oraz opłacalność.
Sprawdź także: Podsumowanie października 2022