Justyna Zaporowska, 2023-04-04
Po otrzymaniu lub wystawieniu faktury w walucie obcej kluczową kwestią, by móc przeliczyć taką fakturę po odpowiednim kursie danej waluty jest ustalenie, w którym momencie powstał obowiązek podatkowy.
Jest to niejednokrotnie kwestia problematyczna, w związku z tym rząd w ostatnim czasie wprowadza poprzez pakiety SLIM VAT uproszczenia w tym zakresie. Jeden z nich umożliwił ułatwienie stosowania kursu walut – podatnik ma wybór co do metody, za pomocą której przeliczy kwoty z faktury w walucie obcej. Ma możliwość zastosowania zasady ogólnej, która uzależnia kurs konieczny do przeliczenia od momentu powstania obowiązku podatkowego VAT lub podatnik może zastosować ten sam kurs waluty do celów PIT/CIT i VAT. Jednakże wybór poszczególnej metody wiąże się z tym, iż przedsiębiorca będzie zobowiązany do stosowania tego rozwiązania przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, począwszy od miesiąca, w którym je wybrał (art. 31a ust. 2b ustawy o VAT).
Wykluczone z możliwości stosowania tego uproszczenia są wewnątrzwspólnotowe nabycia usług i towarów, faktury sprzedaży zaliczkowe czy import usług i towarów - wynika z tego, że ujednolicenie kursów dla celów PIT/CIT i VAT dotyczy tylko faktur sprzedażowych.
Obowiązek podatkowy w VAT powstaje na podstawie określenia dnia, w którym miała miejsce sprzedaż lub gdy nabywca dokonał zapłaty (części lub całości należności).
Jest to zgodne z art. 19a ust. 1 i 8 ustawy o VAT- obowiązek podatkowy powstanie w dniu, w którym dane zdarzenie było wcześniejsze.
W przypadku np. usług budowlanych, dostawy książek lub usług montażowych moment powstania obowiązku podatkowego jest w dniu wystawienia faktury.
Na gruncie podatku PIT kurs przeliczeniowy, jaki należy zastosować do przeliczenia faktury na złote, zgodnie z art 11a ust.1 ustawy o PIT, jest to średni kurs Narodowego Banku Polskiego (NBP) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, którego pojęcie z kolei reguluje art.14 ust. 1e ustawy o PIT: “za datę powstania przychodu, (…), uważa się, (...), dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
Jeżeli faktura zostanie wystawiona po dacie powstania obowiązku podatkowego, to w celu ustalenia, po jakim kursie należy przeliczyć fakturę, musimy zajrzeć do art 31a ust.1 ustawy o VAT - idąc za przepisem - żeby określić podstawę opodatkowania, stosuje się przeliczenia na złote kwoty z faktury, które wyrażone są w walucie obcej według:
Sprawdź także: Ulgi podatkowe - wszystko co musisz wiedzieć
Jeżeli faktura w walucie obcej zostanie wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego odpowiedni kurs waluty, jaki należy zastosować opisuje art. 31a ust. 2 i 2a ustawy o VAT, mianowicie wg przepisu przeliczenia na złote dokonać należy według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury.
W przypadku zaliczek na wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) lub dostawę towarów (WDT) występuje konieczność przeliczenia transakcji po kursie średnim NBP lub EBC z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury zaliczkowej, jeżeli jednak podatnik nie otrzymał faktury- przeliczenia powinien dokonać wg kursu z dnia poprzedzającego 15 dzień miesiąca następującego po dostawie towaru.
Sprawdź także: Kogo będzie dotyczył obowiązek prowadzenia ewidencji płatności — zmiany w VAT od 2024 r.
Import usług jest sytuacją, gdy do przeliczenia faktur w walucie obcej mają zastosowanie tylko zasady ogólne. Podatnik nie może korzystać z uproszczeń, które opisano na początku artykułu. Aby określić podstawę opodatkowania importu usług rozliczenia, należy dokonać poprzez przewalutowanie po średnim kursie z dnia poprzedzającego datę powstania obowiązku podatkowego (który nie jest uzależniony od daty wystawienia dokumentu, ale powstaje on z chwilą wykonania usługi).
Sprawdź także: Metody przeliczania kwot na fakturach VAT
Pakiet SLIM VAT 3 zakłada uproszczenie w zakresie stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących in plus, jak i in minus wystawionych w obcej walucie.
“ Kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej będzie zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia”- czytamy w uzasadnieniu do projektu. Zmiany na razie nie obowiązują, natomiast planowo mają wejść w życie jeszcze w tym roku.
Sprawdź także: Stawka 8% VAT w usługach budowlanych. Kiedy należy ją stosować?