Współpraca przedsiębiorców z zagranicznymi kontrahentami to obecnie częsta działalność firm, bez względu na ich wielkość. W obszarze tych współprac pojawia się szereg obowiązków w zakresie podatku VAT, a jednym z nich jest „mechanizm odwrotnego obciążenia” (ang. reverse charge).

Odwrotne obciążenie przy zakupie

Otrzymanie przez polskiego nabywcę faktury oznaczonej jako “reverse charge” to przypadek, w którym do odprowadzenia oraz rozliczenia podatku VAT zobowiązany jest nabywca usługi lub towaru, na zasadzie tzw. „samonaliczenia”.

Podatnik zobowiązany jest do wykazania podatku VAT należnego, w pliku JPK, w następujących okresach:

• przy imporcie usług w miesiącu wykonania usługi
• przy WNT w miesiącu wystawienia faktury,  jednak nie później niż do 15-tego dnia miesiąca po miesiącu dostawy towaru- przedmiotu nabycia wewnątrzwspólnotowego. 

Podatnik w tym samym okresie księgowym, po spełnieniu odpowiednich warunków, powinien również odliczyć podatek VAT naliczony od faktury, wobec czego transakcja taka będzie zasadniczo neutralna podatkowo dla podatnika (pod warunkiem otrzymania faktury przed upływem trzech miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy odnoszący się do nabytych towarów).

W tej sytuacji nie występuje także fizyczny przepływ płatności z tytułu podatku VAT.

Kwotę wartości faktury zakupu należy potraktować jako kwotę netto i od niej należy naliczyć podatek VAT oraz odliczyć go po stronie zakupu.

Sprawdź także: Jak wystawić fakturę "odwrotne obciążenie" w Fakturowni

Fakturownia podąża za zmianami prawnymi w Polsce i w Europie
Fakturownia to prosty system, do zarządzania przychodami i wydatkami, a także całymi finansami firmy.
Zarejestruj się w Fakturownia.pl

Odwrotne obciążenie przy sprzedaży

Mechanizm odwrotnego obciążenia stosuje się tylko w przypadku sprzedaży dokonywanej dla firm zarejestrowanych jako czynni podatnicy VAT. 

W przypadku polskich podatników o obowiązku wskazania na fakturze stwierdzenia "odwrotne obciążenie" stanowi art. 106 e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Obowiązek ten przedsiębiorca musi wypełnić gdy fakturuje dostawy towarów lub wykonanie usług, dla których zobowiązanym do rozliczenia podatku od VAT jest nabywca towaru lub usługi.

Aby zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia na fakturze, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

1. dostawa towarów lub świadczenie usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w innym państwie niż Polska,
2. przepisy tego innego państwa obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu dokumentowanej daną fakturą dostawy towarów lub świadczenia usługi nakładają na nabywcę towaru, lub usługi.

Odwrócony VAT, jak określa się czasem mechanizm odwrotnego obciążenia, ma zastosowanie w transakcjach z zagranicznymi kontrahentami, gdy przedsiębiorca dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia usług (WNT), importu usług lub nabywa usługi od firmy spoza Unii Europejskiej.

W przypadku eksportu usług do krajów poza UE, usługi te nie są opodatkowane w Polsce, a VAT płaci nabywca w swoim kraju - wtedy konieczne jest zastosowanie faktury z odwrotnym obciążeniem.

Sprawdź także: Faktura - definicja, co zawiera i jak ją wystawić oraz jakie rodzaje faktur obowiązują

O czym należy pamiętać wystawiając fakturę z odwrotnym obciążeniem?

Wystawiając fakturę z odwrotnym obciążeniem, należy pamiętać, że dokument ten nie może zawierać stawki podatku VAT, powinien być oznaczony jako skrót „np”, co oznacza „nie podlega” lub „o.o.”- odwrotne obciążenie. Na dokumencie z mechanizmem odwrotnego obciążenia musi pojawić się także adnotacja „odwrotne obciążenie” lub „reverse charge”.

Jeśli polski przedsiębiorca świadczy usługi na rzecz podatnika podatku VAT z innego państwa UE lub dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zobowiązany jest do składania comiesięcznej informacji podsumowującej VAT- UE do urzędu skarbowego, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstaje obowiązek podatkowy.

Sprawdź także: Faktura bez VAT - czym się charakteryzuje?