Sandra Wiśniewska, 2023-02-14
Chociaż opłacanie zobowiązań finansowych powinno być oczywiste zarówno dla przedsiębiorców, jak i zwykłych obywateli, okazuje się, że terminowe wpłaty to bynajmniej nie chleb powszedni. Według Europejskiego Raportu Płatności aż 56% polskich przedsiębiorstw zaliczanych do małych i średnich nie opłaca swoich faktur na czas! A chociaż przygotowane przez Intrum statystyki dotyczą roku 2018, problem z biegiem czasu tylko narasta.
W tak postawionej sytuacji można by podjąć rozważania - czemu przedsiębiorcy nie płacą na czas? I jakie kroki można podjąć, aby wymusić na kontrahentach uiszczanie opłat w terminie? Kar za nieprzestrzeganie terminów jest sporo, a pierwszą z brzegu są odsetki narastające z każdym dniem opóźnienia. Pomówmy więc dziś o motywacji do nieco skrupulatniejszego pilnowania własnych finansów.
Faktura zawiera kilka obowiązkowych elementów. Nie należy do nich termin uiszczenia płatności. Ten równie dobrze może być zawarty w umowie, a jeśli zabrakło go również tam, wówczas kontrahent musi zapłacić należytą sumę po otrzymaniu wezwania do zapłaty.
Przepisy nie regulują dolnej granicy, jeśli chodzi o wyznaczenie terminu płatności. Zwykle przyjmuje się jednak, że dolną granicą jest 7 dni - właśnie tyle ma klient na uregulowanie faktury po dostarczeniu mu towaru lub wykonaniu usługi. Zdarzają się skrajne przypadki, w których termin wynosi zaledwie 3 czy 5 dni, jednak stosunkowo rzadko podchodzi się do tego tak rygorystycznie. Od 1 stycznia 2020 obowiązuje jednak maksymalny termin płatności, jaki może znaleźć się w umowie (lub na fakturze) - 60 dni. Co jednak ważne, dotyczy to jedynie przedsiębiorstw, będących podmiotami nierównorzędnymi (a więc jedną stroną umowy jest mała lub średnia firma, a drugą duża). Jeśli podmioty są sobie równorzędne, termin może być dłuższy.
Wyjątkiem są podmioty publiczne, gdzie ustawowy, maksymalny termin płatności to 30 dni. Jest to również najczęściej stosowany termin.
“Nieterminowe płatności to codzienność”.
Takie nagłówki wybrzmiewają niechlubnie z wielu artykułów. Warto jednak podkreślić tutaj swoisty efekt domino. Firmy nie dostają od swoich kontrahentów umówionych środków w terminie, przez co sami nie są w stanie terminowo regulować własnych należności. Według raportu „Portfel należności polskich przedsiębiorstw” sprzed kilku lat, tylko co dziesiąte polskie przedsiębiorstwo nie miało problemów z terminowym uzyskaniem zapłaty od kontrahentów. O dziwo, nie jest to problem, który dotyka tylko małych działalności gospodarczych. Statystyki mówią, że aż 43% firm, których przedstawiciele wzięli udział w ankiecie, przedłużało termin płatności faktury międzynarodowym korporacjom.
Stosunkowo nieczęsto mówi się o tym, że gdyby płatności były realizowane w terminie, to skutkowałoby to większą ilością miejsc pracy. Z kolei nieterminowe płatności przyczyniają się do zwolnień, gdyż zaburzona płynność finansowa nie pozwala na płacenie wynagrodzeń w terminie.
Sprawdź także: Klient spóźnia się z opłaceniem faktury? Sprawdź, co możesz zrobić!
Według ankietowanych przez Europejski Raport Płatności, przyczyną nieterminowych płatności najczęściej są problemy finansowe kontrahentów. Tego zdania jest niemal 60% ankietowanych. Równie dużo osób twierdzi, że to celowe nadużycie ze strony przedsiębiorstw. Nie da się bowiem ukryć, że istnieje wiele sposobów na zabezpieczenie finansowe firmy, z których można korzystać, aby uniknąć takich sytuacji.
Nawet, jeśli uciekanie się od opłacenia należności w terminie nie jest działaniem celowym, warto podkreślić, że z nieterminowymi płatnościami wiąże się utrata płynności finansowej przedsiębiorstwa. To niekorzystnie wpływa na jej reputację i zdolność kredytową. Często również nieterminowe płatności to naliczanie odsetek.
Sprawdź także: Faktura online - jak wystawić ją za darmo?
Faktoring to idealna opcja na firm, które chcą rzetelnie wywiązywać się z własnych zobowiązań finansowych, jednak zmuszone są wystawiać faktury z długą datą płatności czy też nie otrzymują pieniędzy od kontrahentów w terminie. Faktoring to możliwość wykupienia wierzytelności firmy, dzięki czemu przedsiębiorstwo ma dostęp do pieniędzy zaraz po wystawieniu faktury, niezależnie od tego, kiedy klient rzeczywiście ją opłaci. Faktor finansuje wówczas nawet 90% sumy zapisanej na fakturze, a gdy kontrahent reguluje swoje zobowiązanie, firma faktoringowa przelewa na konta swojego klienta resztę kwoty, pomniejszoną o umówioną prowizję.
Inną formą zachowania płynności finansowej może być wymaganie od klienta zaliczki czy zadatku. Należy jednak pamiętać, że żadna z tych form przedpłaty nie będzie tak wysoka, jak to, co otrzymamy z faktoringu.
Istnieje jeszcze forma przedpłaty jaką jest faktura proforma, można nią zafakturować całość lub cześć zapłaty za usługę lub towar.
Wiedząc już, jak na polskim rynku wygląda problem nieterminowych płatności, możemy pomówić przez chwilę o rabacie. Chociaż za brak terminowej płatności częściej wymierza się kary niż oferuje korzyści, rabat w zamiast za terminową płatność może okazać się doskonałą motywacją dla kontrahentów (choć w istocie ta polityka nie jest jeszcze spopularyzowana).
Rabat to słowo, które nie jest tylko pojęciem ze świata finansów i rachunkowości. Każdy z nas wie, co to pojęcie oznacza - to nic innego jak zniżka od podstawowej ceny towaru czy usługi. Ma on charakter głównie marketingowej perswazji, ponieważ klienci chętniej sprawdzają produkty, widząc, że są one “przecenione”. Warto wiedzieć, jak ustala się jego wysokość i co ma wspólnego z upustem, aby być świadomym konsumentem, niedającym się zwieść promocjom.
Mówiąc o rodzajach rabatów, należy przede wszystkim powiedzieć o dwóch podstawowych pojęciach: rabacie finansowym oraz towarowym.
Rabat finansowy to obniżenie ceny towaru o określony procent lub o określoną kwotę. Rabat towarowy z kolei to otrzymanie do zamówionego towaru (lub usługi) kilku sztuk towarów za darmo. Istotne jest tutaj jednak, że aby była mowa o rabacie, produkty otrzymane za darmo muszą być tego samego rodzaju.
Istnieje również rabat progowy. Wówczas obniżenie ceny następuje przy zakupie określonej liczby towarów. Jeśli kupimy mniej, rabat nam nie przysługuje.
Rabat oblicza się najczęściej od maksymalnej ceny wyjściowej. Jest to opcja najbardziej korzystna dla sprzedawcy, jak i dla kupującego, ponieważ dobra obniżka ceny to właśnie taka, która jest korzystna dla obu stron.
Drugim niezwykle istotnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę jest popyt na towar lub usługę. Jeśli popyt na produkt nie jest duży, to nawet duży rabat może nie przyciągnąć konsumentów, a jedynie spowodować starty dla producenta.
Upust to swoisty rodzaj rabatu. Pojęcia te różnią się od siebie właściwie charakterem. Chociaż przyjmuje się, że rabat ma niejako charakter marketingowy, to jednak cel jego zastosowania jest nieznany dla konsumenta. Upust za to ma jasno zachęcić do kupna i najczęściej stosowany jest w relacjach biznesowych ze stałymi kontrahentami.
Sprawdź także: Rodzaje płatności - wszystko, co musisz wiedzieć
Statystyki na temat terminów płatności są dość zatrważające, więc można posunąć się do śmiałego stwierdzenia, że terminowy kontrahent to kontrahent na wagę złota. Jak więc takich przyciągać?
Chociaż faktoring daje przedsiębiorcom możliwość należenia do rzetelnych kontrahentów i firmy coraz częściej się na to decydują, to jednak nie rozwiązuje problemu. Warto więc może pomyśleć o polityce nagradzania np. rabatem za terminową płatność. Na przykład podatnikom przysługuje zryczałtowane wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatków pobranych od wynagrodzeń swoich pracowników na rzecz budżetu państwa w wysokości 0,6 %.
Warto się zatem zastanowić, czy gdyby przedsiębiorcy dawali możliwość rabatowania każdemu rzetelnego kontrahentowi, to zmniejszyłoby to liczbę nieterminowych płatności.
Sprawdź także: FLOBO Tomasz Kołkiewicz - Co zrobić, by klient zapłacił fakturę?
Skonto to forma rabatu, która ma zachęcić Twoich kontrahentów do opłacania faktur przed ustalonym terminem płatności. Jest to obniżka procentowa wartości transakcji. Możesz ją zastosować w momencie zapłaty gotówkowej, ale też przy sprzedaży kredytowej czy ratalnej. Co dzięki temu zyska kontrahent? Dzięki opcji Skonto możesz zaoferować mu dodatkowy rabat tylko dlatego, że nie będzie zwlekać z płatnością za Twoje towary czy usługi. Czy wobec tego Ty jako przedsiębiorca będziesz w tej sytuacji stratny? Wbrew pozorom możesz dużo zaoszczędzić. Jak to możliwe? Przeterminowane płatności to konieczność dodatkowego kontaktu z kontrahentem, wysyłanie przypomnień o niezapłaconych fakturach, a z czasem również wezwań do zapłaty. To cenny czas, który możesz przeznaczyć na pozyskiwanie nowych klientów czy rozwój firmy. Skonto może okazać się dobrym rozwiązaniem na spóźniających się z płatnościami. Dodatkowy rabat z pewnością zachęci ich do płatności w terminie. Poza tym udzielając rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, dajesz dowód, że ufasz swoim kontrahentom, a Wasza współpraca odbywa się na zasadach partnerskich.
Opcję Skonto włączysz w Ustawienia > Ustawienia konta > Konfiguracja > Faktury i dokumenty. Zaznacz checkbox przy opcji Używaj skonta na fakturach i Zapisz zmiany.
Jak skorzystać z opcji skonto podczas tworzenia / edycji faktury? Pod pozycjami znajdź opcję Skonto. Zaznacz przy niej checkbox. Następnie ustal datę, do kiedy rabat ma obowiązywać i ile procent upustu otrzyma Twój Kontrahent za wcześniejsza płatność.
Sprawdź także: Wszystko co musisz wiedzieć o opcji skonto oraz Skonto – uwzględnienie rabatu za terminową płatność