11 września 2019 roku Sejm uchwalił ustawę Prawo zamówień publicznych. Jej zapisy wejdą w życie 1 stycznia 2021 roku. Co się zmieni i kto najbardziej skorzysta na zmianach? Podpowiadamy. 

Zamówienia publiczne to najważniejsza forma udziału sektora publicznego w gospodarce. Jak wynika z danych udostępnionych na stronie Ministerstwa Rozwoju, w ten sposób towary, usługi i roboty budowlane zamawia w naszym kraju niemal 34 tys. podmiotów. Wartość zamówień udzielanych w procedurach przewidzianych w PZP to ok. 202 mld zł w 2018 r., co stanowi ok. 9,55% PKB (w 2017 r. 163 mld zł, 8,2% PKB).

Nowa ustawa PZP

Nowa ustawa Prawo zamówień publicznych jest największą zmianą w historii tej gałęzi prawa. Projekt dokumentu ma ponad 600 artykułów, czyli 3 razy więcej niż aktualnie obowiązujący, modyfikuje istniejące rozwiązania oraz wprowadza szereg nowych.

Po co nowa ustawa?

Aktualne przepisy regulujące kwestie zamówień publicznych obowiązują od 15 lat. Głównym celem wprowadzenia nowego prawa była konieczność dostosowania zapisów do aktualnych realiów rynku oraz znalezienie rozwiązań kluczowych problemów, takich jak:

• rozproszony i nieefektywny system kontroli zamówień publicznych;
• niewielka efektywność zarządzania procesem zakupowym przez sferę publiczną;
• skomplikowane procedury udzielania zamówień poniżej progów unijnych;
• wiele nowelizacji i wynikający z nich brak przejrzystości przepisów;
• brak powiązania wydatków z realizacją polityki i najważniejszych celów kraju;
• zamawianie produktów i usług na podstawie kryterium ceny, a nie efektywności ekonomicznej;
• niewielkie wykorzystanie innych trybów niż przetarg nieograniczony i wolna ręka.

Efektem nowego prawa ma być uproszczenie zasad udzielania zamówień publicznych, zwiększenie efektywności, innowacyjności i przejrzystości zamówień oraz zwiększenie udziału firm z sektora MŚP w realizacji publicznych kontraktów. Celem rządzących było także wprowadzenie podstawy prawnej do stworzenia polityki zakupowej państwa, zwiększenie roli planowania w zamówieniach publicznych oraz wprowadzenie nowego rozwiązania w zakresie pozasądowego rozwiązywania sporów.

Minister Jadwiga Emilewicz, cytowana przez serwis https://www.gov.pl wskazała, że Uchwalenie nowego PZP to bardzo dobra wiadomość dla polskich przedsiębiorców i polskiej gospodarki. Nasza ustawa odpowiada na kluczowe bolączki obecnego systemu. Zasada efektywności spowoduje, że zamawiający nie będą przywiązywać uwagi tylko do najniższej ceny, ale będą również uwzględniali jakość towarów i usług, czy ich znaczenie dla środowiska. Pozwoli to odnaleźć się na rynku małym przedsiębiorcom, którzy oferują dobre usługi, ale nie są w stanie konkurować niską ceną.

Co się zmieni?

Wśród zmian, które wejdą w życie w ramach nowej ustawy, są m.in.:

• określenie progu zamówień bagatelnych na poziomie 130.000 zł;
• wprowadzenie etapu wstępnych konsultacji rynkowych, który pomoże zamawiającym w znalezieniu najlepszej oferty;
• zakaz stosowania umów przewidujących kary za błędy, które nie są winą wykonawcy;
• konieczność odgórnego określenia maksymalnej wysokości kar;
• brak konieczności oczekiwania na zapłatę za wykonanie pracy aż do końca umowy. W przypadku dłuższych umów wykonawcy będą dostawać zaliczki i wynagrodzenie za wykonane etapy prac;
• zmniejszenie maksymalnych wysokości gwarancji i wadiów (w dużej części przypadków o połowę);
• prostszy tryb przetargów w odniesieniu do zamówień nieobjętych prawem unijnym;
• wprowadzenie procedury uproszczonej poniżej tzw. progów unijnych oraz uproszczeń w innych trybach i konkursach;
• koncentracja ogłoszeń o zamówieniach w jednym miejscu — Biuletynie Zamówień Publicznych.

Nowe prawo jako szansa dla małych przedsiębiorców

Choć nowe prawo zamówień publicznych to dobra wiadomość dla wszystkich uczestników rynku, korzyści ze zmian odczują zwłaszcza małe i średnie firmy. Wiele wskazuje bowiem na to, że od stycznia rynek zamówień publicznych, dostępny obecnie tylko dla wybranych, będzie osiągalny także dla mniejszych podmiotów. Dzięki temu środki z zamówień publicznych — zamiast zasilać wąskie grono beneficjentów — będą wspierać polskie firmy na zdecydowanie szerszą skalę.

Odległy termin? Tylko pozornie

Choć nowe prawo wejdzie w życie dopiero za kilka miesięcy, długi okres przejściowy jest dużym walorem. Dlaczego? Dostosowanie działalności do zmian wymaga bowiem przyswojenia nowych przepisów, szeregu przygotowań i odpowiedniego przeszkolenia. Więcej informacji na temat szkoleń znajdziesz na stronie Urząd Zamówień Publicznych - https://www.uzp.gov.pl.

 

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność. 

Zobacz więcej wpisów