Sandra Wiśniewska, 2023-06-21
Gdy mówimy o kodzie kreskowym, najczęściej mamy na myśli właśnie kod EAN, choć zwyczajowa nazwa „kod kreskowy” znana jest na znacznie szerszą skalę. Kody kreskowe bez trudu znajdziemy w domu, na każdym artykule spożywczym, książce, płycie czy pudełku po butach. To właśnie kody kreskowe są skanowane pod czytnikami kas czy przez aplikacje mobilne. Warto zatem przyjrzeć się im nieco lepiej. Co oznaczają cyfry pod rzędem kresek? Czemu kody mają różną długość i skąd pochodzą? I wreszcie, co szczególnie istotne dla przedsiębiorców, jak pozyskać kod, jak go zarejestrować i ile za to zapłacić? To i inne informacje na temat kodu EAN prezentujemy w poniższym artykule.
EAN jest skrótem od angielskiego European Article Number, co w wolnym tłumaczeniu oznacza tyle, co europejski numer artykułu. Kod EAN zapewne znasz pod nazwą „kod kreskowy”, a genezy użytego tutaj słowa „kreskowy” nie trzeba zapewne nikomu tłumaczyć, gdyż zdaje się być oczywista: kody na opakowaniach przybierają graficzną formę kresek.
Kod EAN to europejski kod towarowy, który opracowano w 1977 roku na wzór funkcjonującego wówczas w Ameryce Północnej kodu UPC. Kod UPC (ang. Universal Product Code) został wprowadzony z kolei cztery lata wcześniej, w 1973 roku i był on pierwszym systemem kodów kreskowych na świecie. W 2005 roku organizacja GS1 stworzyła uniwersalny numer GTIN (ang. Global Trade Item Number). Aktualnie system łączy ze sobą kod EAN i numer GTIN, tworząc przy tym jednolity system kodów kreskowych odczytywanych na całym świecie.
Reasumując: to, co aktualnie znasz jako kod kreskowy, to właściwie kod EAN i numer GTIN, powstały z ujednolicenia funkcjonujących w latach 70. systemów kodów EAN i UPC.
Kod kreskowy to właściwie dwa elementy: EAN U GTIN. EAN jest graficzną częścią kodu, a więc systemem różnej długości i grubości kresek, za pomocą których koduje się cyfry. To właśnie tę graficzną część skanują wszelkiej maści czytniki. Pod kodem EAN znajduje się numer GTIN. W takiej właśnie formie znamy współcześnie kod kreskowy.
Sprawdź także: Fiskator - moduł do wydruków fiskalnych
Kod EAN składa się z ciągu cyfr kodowanych przy pomocy kresek. Ciąg ten może mieć 8, 12, 13 lub 14 cyfr. Najpopularniejszy rodzaj kodu, kod EAN-13 (a więc kod trzynastocyfrowy). Każda z cyfr pełni określoną funkcję, a każdy kod zbudowany jest w określony sposób.
Kod kreskowy zbudowany jest z:
Sprawdź także: Inwentaryzacja środków trwałych - co to jest?
Kod EAN występuje w czterech wersjach, które różnią się od siebie długością. Wyróżniamy:
Każdy z kodów EAN generowany jest na podstawie kodu GTIN o takim samym oznaczeniu (a więc kod EAN-13 został wygenerowany na podstawie kodu GTIN-13 itp.).
Kod EAN możesz dla swojego produktu uzyskać samodzielnie. W tym celu należy zgłosić się do GS1 Polska. Proces zaczynamy od rejestracji w GS1 Polska, a następnie wypełniamy specjalny wniosek online o przyznanie indywidualnego prefiksu oraz pulę kodów na Twoje produkty. We wniosku będziesz zobligowany podać informację o numerze REGON Twojej firmy, jej danych kontaktowych (jak e-mail, adres siedziby, numer telefonu) czy nawet wysokość przychodów związanych z działalnością gospodarczą. Pamiętaj, aby wcześniej skrupulatnie ustalić, ile kodów będziesz potrzebować. Kolejnym krokiem jest uiszczenie stosownej opłaty, by ostatecznie otrzymać swoje własne kody w ciągu 3 dni roboczych od zaksięgowania wpłaty na koncie GS1 Polska.
Kody kreskowe mogą uzyskać wszyscy właściciele marek handlowych, a ze swojej puli mogą zarówno samodzielnie przydzielać kody do produktów, jak i zlecać ich przydzielanie swoim podwykonawcom. Z kolei osoby zajmujące się sprzedażą internetową najczęściej otrzymują towary już oznaczone kodem, gdyż kody towarowe najczęściej pozyskują producenci lub główni dystrybutorzy.
Sprawdź także: Rachunek, paragon, a może faktura? Jaka jest różnica
Kody kreskowe powstały, aby ułatwić i usprawnić procesy związane z identyfikacją i śledzeniem produktów na całym świecie. To właśnie dzięki nim możliwe jest tak szybkie i skutecznie przetwarzanie informacji, co znacząco poprawia efektywność procesów logistycznych w wielu dziedzinach.
Są one również ogromnie istotne dla branży e-commerce, gdyż pozwalają na łatwe i precyzyjne śledzenie produktów w magazynach, jak i w sklepach internetowych. To właśnie kody EAN pozwalają na szybkie przetwarzanie zamówień online, monitorowanie stanów magazynowych czy nawet o wiele szybszą obsługę w sklepach (skanowanie kodów trwa o wiele szybciej niż ręczne wpisywanie numerów). Ich znaczenie na co dzień pozostaje niedostrzeżone, a jednocześnie - nieocenione.
Sprawdź także: Rodzaje płatności - wszystko, co musisz wiedzieć
Wyżej omówione zostały różne rodzaje kodów kreskowych z grupy EAN. System Fakturownia.pl obsługuje kody w standardzie EAN-13. Aby mieć możliwość obsługi kodów EAN w systemie, należy włączyć w/w funkcję wg ścieżki Ustawienia > Ustawienia konta > Konfiguracja > Produkty > checkbox Kod EAN na produktach > Zapisz. Informacje o kolejnych krokach wprowadzania kodów kreskowych dla produktów znajdziesz w Bazie Wiedzy Fakturowni: Kody kreskowe (EAN) dla produktów.
Sprawdź także:
Zapoznaj się również z tym artykułem: Podsumowanie nowości maj 2023
Na stronie GS1 znajduje się oficjalny cennik dla pakietów kodów, gdzie znajdujemy informacje, że 10 kodów to koszt 136 złotych brutto, a 1 000 to już ponad 600 złotych. Cena waha się w zależności od ilości kodów, ale i np. krajów, w jakich znak ma być zarejestrowany, dlatego najlepiej wejść na stronę, aby oszacować koszt według podanych tam informacji. Pamiętaj, że GS1 Polska to jedyna w naszym kraju organizacja, która posiada uprawnienia do nadawania kodów!
Kod kreskowy dla Polski to 590. Warto jednak ponownie podkreślić, że nie jest to równoznaczne z tym, że krajem produkcji jest Polska.