Po otrzymaniu lub wystawieniu faktury w walucie obcej kluczową kwestią, by móc przeliczyć taką fakturę po odpowiednim kursie danej waluty jest ustalenie, w którym momencie powstał obowiązek podatkowy.
Jest to niejednokrotnie kwestia problematyczna, w związku z tym rząd poprzez pakiety SLIM VAT wprowadził poprzez pakiety SLIM VAT uproszczenia w tym zakresie. Jeden z nich umożliwił ułatwienie stosowania kursu walut – podatnik ma wybór co do metody, za pomocą której przeliczy kwoty z faktury w walucie obcej. Ma możliwość zastosowania zasady ogólnej, która uzależnia kurs konieczny do przeliczenia od momentu powstania obowiązku podatkowego VAT lub podatnik może zastosować ten sam kurs waluty do celów PIT/CIT i VAT. Jednakże wybór poszczególnej metody wiąże się z tym, iż przedsiębiorca będzie zobowiązany do stosowania tego rozwiązania przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, począwszy od miesiąca, w którym je wybrał (art. 31a ust. 2b ustawy o VAT).
Ujednolicenie kursów dla celów PIT/CIT i VAT dotyczy tylko faktur sprzedażowych.
Fakturownia to prosty system, do zarządzania przychodami i wydatkami, a także całymi finansami firmy.
Zarejestruj się w Fakturownia.pl
Obowiązek podatkowy w VAT
Obowiązek podatkowy w VAT powstaje co do zasady na podstawie określenia dnia, w którym miała miejsce sprzedaż lub gdy nabywca dokonał zapłaty (części lub całości należności).
Jest to zgodne z art. 19a ust. 1 i 8 ustawy o VAT- obowiązek podatkowy powstanie w dniu, w którym dane zdarzenie było wcześniejsze.
Dla wybranych czynności - na przykład w przypadku usług budowlanych, usług montażowych czy dostawy książek drukowanych - moment powstania obowiązku podatkowego określa dzień wystawienia faktury.
Na gruncie podatku PIT kurs przeliczeniowy, jaki należy zastosować do przeliczenia faktury na złote, zgodnie z art 11a ust.1 ustawy o PIT, jest to średni kurs Narodowego Banku Polskiego (NBP) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, którego pojęcie z kolei reguluje art.14 ust. 1c ustawy o PIT: “za datę powstania przychodu, (…), uważa się, (...), dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
- wystawienia faktury, albo;
- uregulowania należności“.
Sprawdź także: Metody przeliczania kwot na fakturach VAT
Kursy walut jakie należy zastosować dla celów podatku VAT
Jeżeli faktura zostanie wystawiona po dacie powstania obowiązku podatkowego, to w celu ustalenia, po jakim kursie należy przeliczyć fakturę, musimy zajrzeć do art 31a ust.1 ustawy o VAT.
Aby określić podstawę opodatkowania, stosuje się przeliczenia na złote kwoty z faktury, które wyrażone są w walucie obcej według kursu średniego danej waluty ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Przedsiębiorca ma możliwość zastosowania kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny (EBC) na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego - w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
Przedsiębiorca może wystawić fakturę nawet 60 dni przed realizacją dostawy czy świadczeniem usługi. W takiej sytuacji podstawą wyznaczenia kursu przeliczeniowego dla kwoty VAT wykazanej na fakturze jest kurs waluty z dnia poprzedzającego wystawienie tej faktury (art. 31a ust 2 ustawy o VAT).
Sprawdź także: Ulgi podatkowe - wszystko co musisz wiedzieć
Przeliczenie kursu dla faktur korygujących
W przeszłości zastosowanie kursu waluty uzależnione było od momentu powstania przyczyny korekty, jednak pakiet SLIM VAT 3 wprowadził uproszczenie w zakresie stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących wystawionych w obcej walucie.
Zgodnie z art. 31a ust 1 ustawy o VAT, jeżeli zmianie uległa wartość faktury w walucie stanowiąca podstawę opodatkowania, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu z faktury korygowanej, a więc kursu zastosowanego pierwotnie do ustalenia podstawy opodatkowania przed powstaniem zmiany.
Sprawdź także: Stawka 8% VAT w usługach budowlanych. Kiedy należy ją stosować?
Artykuł opublikowany 04.04.2023; zaktualizowany 12.06.2025.
Zobacz więcej wpisów