Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) w Polsce, przedsiębiorca ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Obowiązkowe składki obejmują:
Ubezpieczenie chorobowe (2,45%) jest dobrowolne, co pozwala przedsiębiorcom zdecydować, czy chcą korzystać z tego świadczenia. Dodatkowo każdy przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną, której wysokość zależy od formy opodatkowania (np. skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt) oraz osiąganego dochodu lub przychodu.
Składki na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy i Solidarnościowy są obliczane na podstawie podstawy wymiaru, która wynosi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ustalanego corocznie przez rząd. W 2026 roku prognozowane przeciętne wynagrodzenie ma wynosić aż 9420 zł, co oznacza, że podstawa Duży ZUS 2026 wyniesie 5652 zł. Na tej podstawie wyliczane są poszczególne składki według wskazanych stawek procentowych.
Nie wszyscy przedsiębiorcy podlegają obowiązkowi opłacania pełnych składek ZUS. Obowiązek ten dotyczy przede wszystkim osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, które nie korzystają z żadnych ulg ani zwolnień.
Zwolnienie z opłacania składek ZUS dotyczy przedsiębiorców, którzy:
Ulgi w opłacaniu składek ZUS:
W 2025 roku przedsiębiorca, który nie korzysta z ulgi na start ani preferencyjnych składek, płaci miesięczne składki ZUS w wysokości 1773,96 zł (z ubezpieczeniem chorobowym) lub 1646,47 zł (bez ubezpieczenia chorobowego). Kwoty te obejmują:
Do tego dochodzi składka zdrowotna, obliczana indywidualnie w zależności od dochodu oraz formy opodatkowania.
Zgodnie z prognozami rządowymi, w 2026 roku przeciętne wynagrodzenie w Polsce może wynieść 9420 zł. W rezultacie całkowita wysokość składek ZUS (bez składki zdrowotnej) wzrośnie do 1926,76 zł miesięcznie, co oznacza wzrost o 152,80 zł w porównaniu z 2025 rokiem (1773,96 zł). Podane kwoty są prognozami i mogą ulec zmianie po zatwierdzeniu ostatecznych danych w ustawie budżetowej na 2026 rok.
Prognozowane składki ZUS 2026:
Do powyższych kwot należy doliczyć składkę zdrowotną. W 2026 roku minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców w Polsce wzrośnie o około 37%, z obecnych 314,96 zł miesięcznie do 432,54 zł miesięcznie. Zmiana ta wynika z powrotu do obliczania składki w oparciu o pełne minimalne wynagrodzenie, prognozowane na poziomie 4806 zł. W 2025 roku przedsiębiorcy korzystają z tymczasowej ulgi, która pozwala wyliczać składkę od 75% minimalnego wynagrodzenia, obniżając tym samym ich obciążenia. Jednak weto prezydenta wobec nowelizacji ustawy, która miała trwale zmniejszyć podstawę składki oraz brak nowych regulacji prawnych sprawiają, że od 2026 roku obowiązywać będzie wyższa podstawa składki minimalnej .
Aby zminimalizować wpływ wzrostu składek ZUS na finanse firmy, przedsiębiorcy mogą podjąć kilka kroków:
Rok 2026 przyniesie kolejny wzrost składek ZUS dla przedsiębiorców, wynikający z prognozowanego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Całkowita wysokość składek (bez składki zdrowotnej) może wynieść 1926,76 zł miesięcznie, co oznacza wzrost o 152,80 zł w porównaniu z 2025 rokiem. Aby przygotować się na nowe obciążenia, przedsiębiorcy powinni już teraz przeanalizować swoje finanse, rozważyć optymalizację podatkową i ewentualne ulgi. Proaktywne podejście pozwoli zminimalizować wpływ wyższych składek na stabilność finansową firmy.
Wypróbuj za darmo przez 30 dni. Bez opłat instalacyjnych i długotrwałych zobowiązań.