zmiany JPK, JPK_VAT, kody GTU
Fakturownia - aktualności

Kody GTU — co to jest, kto i kiedy powinien je stosować?

Magda

Magda, 2021-07-30

Kody GTU to rodzaj klasyfikacji ściśle powiązanej z JPK _ VAT. Każdy z nich wskazuje przynależność sprzedawanych towarów oraz świadczonych usług do jednej z trzynastu kategorii towarowo-usługowych. 
Obowiązek stosowania kodów GTU dotyczy sprzedaży dokonanej po 1 października 2020 roku. 

W jakim celu wprowadzono kody GTU w JPK?

Głównym celem wprowadzenia kodów GTU była konieczność uszczelnienia systemu podatkowego i wsparcie fiskusa w walce z nadużyciami podatkowymi, zwłaszcza na gruncie podatku VAT.

Kto musi stosować kody GTU?

Obowiązek oznaczania towarów i usług poprzez kody GTU spoczywa na sprzedawcach — czynnych podatnikach podatku VAT, wysyłających fiskusowi deklaracje JPK_VAT. Dotyczy on także faktur wystawianych do paragonów, faktur zaliczkowych oraz faktur korygujących (jeśli obowiązek podatkowy powstał w czasie obowiązywania przepisów). Nabywcy nie muszą umieszczać kodów w deklaracjach.

Oznaczeń GTU nie stosuje się w przypadku wprowadzenia w JPK_V7M i JPK_V7K transakcji:

  • zbiorczych, o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej,
  • zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami,
  • sprzedaży nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej.

Gdzie umieszczać kod GTU?

Kod GTU należy umieszczać w odpowiednich polach struktury JPK_VAT, oznaczonych symbolem od GTU _01 do GTU _13. Bez konieczności wskazywania wartości podatku. Jeśli faktura nie uwzględnia produktów i usług wymagających oznaczenia kodem, pole należy pozostawić puste.

Czy kody GTU trzeba umieszczać na fakturach?

Przedsiębiorcy mają obowiązek umieszczania kodu GTU wyłącznie w JPK_VAT. Oznaczenia nie muszą (choć mogą) figurować więc na fakturach.

Jakie definicje w zakresie towarów i usług wskazują poszczególne kody oraz jakie zmiany w klasyfikacji GTU weszły w życie od 1 lipca 2021?

1. Od 1 lipca 2021 r. przedsiębiorca nie ma obowiązku stosowania kodów GTU przy rejestracji dokumentów sprzedaży, jeżeli udokumentował sprzedaż:
  • wewnętrznym dokumentem oznaczonym w JPK_V7 kodem„WEW”;
  • zbiorczym raportem z kasy rejestrującej oznaczonym w JPK_V7 kodem „RO”.
Tak więc wszelkie zarejestrowane dokumenty w JPK_V7 od dnia 1 lipca 2021 r., do których przypisano kody „RO” albo „WEW” nie należy dodatkowo oznaczać kodami GTU.
 
2. W celu wyeliminowania różnic pomiędzy strukturą JPK_VAT z deklaracją, a wskazanymi w rozporządzeniu oznaczeniami, symbole 01 do 13 zastąpiono GTU _01 do GTU _13.
 
3. Ustawodawca dokonał także modyfikacji towarów i usług przynależnych do niektórych kodów GTU, które obowiązują od dnia 1 lipca 2021r .
Poniżej przedstawiamy listę kodów, wraz z ich oznaczeniem i aktualizacją, do jakiej poszło po wprowadzeniu zmian w JPK.
 
• KOD GTU _01 - dostawa napojów alkoholowych: alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich. 
Od 1 lipca doprecyzowano, że oznaczenie dotyczy napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, piwa oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%.  Warto podkreślić, że napój alkoholowy, to napój przeznaczony do spożycia, tym samym oznaczenie to nie obejmuje np. alkoholu skażonego;
 
• KOD GTU _02 - dostawa towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy o VAT, czyli m.in.:
- benzyn lotniczych i silnikowych,
- olejów napędowych i opałowych,
- paliw typu benzyny do silników odrzutowych i paliw typu nafty do silników odrzutowych,
- paliw oraz biopaliw ciekłych,
- gazu płynnego.
 
•  KOD GTU _03 - należy stosować do dostaw m.in: 
  • olejów opałowych nieujętych w lit. b, 
  • olejów smarowych i pozostałych olejów, z wyłączeniem smarów plastycznych, 
  • olejów smarowych oraz preparatów smarowych.  
 
• KOD GTU _04 - dostawa wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
 
• KOD GTU _05 - dostawa odpadów, takich jak:
- odpady szklane, papierowe, gumowe, 
- odpady z tworzyw sztucznych,
- niebezpieczne odpady zawierające metal,
- surowce wtórne ze szkła, papieru, tektury tworzyw sztucznych i gumy.
 
• KOD GTU _06 - dostawa urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, czyli m.in.:
- elektroniczne układy scalone - wyłącznie procesory,
- jednostki pamięci - wyłącznie dyski twarde (HDD),
- telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych,
- konsole do gier wideo,  z wyłączeniem części i akcesoriów,
- aparaty fotograficzne cyfrowe i kamery cyfrowe,
- części i akcesoria do fotokopiarek,
- pakiety oprogramowania systemów operacyjnych - wyłącznie dyski SSD,
- wyłącznie folia typu stretch.
 
Od 1 lipca 2021 r. doprecyzowano, że dostawa ww. folii typu stretch, jeżeli stanowi odrębną dostawę (poza dostawą urządzeń elektronicznych oraz części do nich), również powinna być oznaczana kod GTU _06.
 
• KOD GTU _07 -  dostawa pojazdów oraz części samochodowych (o kodach wyłącznie CN 8701 - 8708 oraz CN 8708 10) tzn.:
- ciągników (w tym rolnicze, gąsienicowe, drogowe do naczep),
- pojazdów silnikowych do przewozu dziesięciu lub więcej osób razem z kierowcą,
- samochodów i pozostałych pojazdów silnikowych przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi,
- pojazdów silnikowych specjalnego przeznaczenia (na przykład pojazdy pogotowia technicznego, dźwigi samochodowe, pojazdy strażackie, betoniarki samochodowe, zamiatarki),
- podwozia wyposażone w silniki, nadwozia (włączając kabiny) oraz zderzaki i ich części.
 
Po 1 lipca 2021 r. uściślono, że oznaczenie kod GTU _07 dotyczy wszystkich pojazdów, a nie tylko samochodowych, oraz części do tych pojazdów, które zostały wymienione w Nomenklaturze scalonej (wyłącznie o kodach CN 8701–8708). 
 
Fakturownia podąża za zmianami prawnymi w Polsce i Europie
Fakturownia to prosty system, do zarządzania przychodami i wydatkami, a także całymi finansami firmy.
Zarejestruj się w Fakturownia.pl

•  KOD GTU _08 - dostawa metali szlachetnych oraz nieszlachetnych. Są to m.in.: 
- wyroby (złom) z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali
- antyki o wieku przekraczającym 100 lat - wyłącznie biżuteria artystyczna,
- materiały do rzeźbienia pochodzenia roślinnego lub mineralnego, obrobione oraz artykuły z takich materiałów (formowane lub rzeźbione artykuły z wosku, stearyny, gum i żywic naturalnych lub mas modelarskich),
- wyroby płaskie walcowane na gorąco, 
- wyroby płaskie walcowane na zimno,
- srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku,
- aluminium nieobrobione plastycznie,
- biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota i srebra lub platerowane metalem szlachetnym.
 
Od 1 lipca 2021 r. wskazano, że kod GTU _08 dotyczy metali szlachetnych oraz nieszlachetnych wyłącznie określonych w poz. 1 załącznika nr 12 do ustawy, (przykładowo:  proszek srebra,  srebro techniczne czyste, srebro o wysokiej czystości, stopy srebra, srebro, proszek złota, złoto)
 
• KOD GTU _09 - dostawa leków oraz wyrobów medycznych - produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.
 
Po wprowadzonych lipcowych zmianach usunięto  sformułowanie „leków oraz wyrobów medycznych” - w efekcie oznaczenie kod GTU _09 dotyczy tylko produktów, objętych obowiązkiem zgłoszenia, które zostały ujęte w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w  art. 37av ust. 14 ustawy Prawo farmaceutyczne; 
 
•  KOD GTU _10 - dostawa budynków, budowli i gruntów.
 
Zmiany wprowadzone 1 lipca wskazały, że kod GTU _10 dotyczyć będzie nie tylko budynków, budowli i gruntów, ale również ich części i udziałów w prawie własności, a także przeniesienie prawa do rozporządzania budynkami, budowlami i gruntami oraz ich częściami i udziałami w prawie własności zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.
 
•  KOD GTU _11 - świadczenie usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Co za tym idzie, kod ten. Kod GTU _11 musimy stosować w kwestii świadczenia usług przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. 
 
•  KOD GTU _12 -  świadczenie usług o charakterze niematerialnym (wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych).  
 
Zmiany, które zostały wprowadzone 1 lipca 2021 r., dodały oznaczenia kod GTU _12 także usługi audytu finansowego, zmieniono zapis usług księgowych na  „w zakresie rachunkowości i audytu finansowego”, oraz dodano usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji.
 
•  KOD GTU _13 - Świadczenie usług transportowych i gospodarki magazynowej, są to między innymi: 
- lądowy transport pasażerski i towarowy, rozkładowy lub nierozkładowy, 
- usługi w zakresie przewozów pasażerskich naziemnymi kolejkami linowymi, 
- usługi taksówek osobowych,
- wodny transport pasażerski i towarowy, na pełnym morzu, wodach przybrzeżnych i śródlądowych,
- usługi pocztowe i kurierskie,
- usługi związane z przeprowadzkami.
 
Więcej na temat zmian wprowadzonych 1 lipca 2021 r. dowiesz się z naszego artykułu o JPK i VAT.  
Warto pamiętać, że od 1 lipca również OSS zamienił się w MOSS. Co to oznacza w praktyce? Zapraszamy do lektury!
 
Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność. 

Back