Justyna Zaporowska, 2023-05-17
Pojęcie „inwentaryzacja”, z którym spotkał się chyba każdy przedsiębiorca, jest rozumiane jako ogół skoordynowanych działań rachunkowych, które mają na celu ustalenie precyzyjnego stanu liczbowego i wartości majątku firmy na określony dzień.
Służy ona również do wyjaśnienia różnic pomiędzy stwierdzonym stanem rzeczywistym a stanem wynikającym z ewidencji księgowej, a także rozliczenia osób odpowiedzialnych z powierzonego im mienia oraz do oceny przydatności inwentaryzowanych składników majątku.
Jest to jeden z podstawowych warunków prawidłowego zaprezentowania składników majątkowych w sprawozdaniu finansowym.
Za inwentaryzację zawsze bezpośrednio odpowiedzialny jest kierownik jednostki i to on powinien ustalić szczegółowe procedury inwentaryzacyjne, zgodne z wymogami ustawy o rachunkowości a określone w instrukcji inwentaryzacyjnej sporządzonej przez jednostkę.
Sprawdź także: Inwentaryzacja - co to jest i jak ją przeprowadzić?
Polega ona na tym, że inwentaryzację:
W art. 26 i 27 ustawy o rachunkowości zawarte są przepisy dotyczące terminów, metod oraz częstotliwości inwentaryzacji.
Inwentaryzacja środków trwałych metodą spisu z natury jest podstawową metodą inwentaryzacji i polega ona na ich liczeniu i pomiarach w określonym dniu spisu po przygotowania terenu i aktywów i powołaniu komisji przeprowadzającej spis spośród personelu jednostki.
Zespół inwentaryzacyjny powinien dysponować danymi z ewidencji księgowej na podstawie np. kart obiektów środków trwałych - dokonywany jest tzw. fizyczny oglądu składników majątku, a obiekty inwentarzowe, które zostały spisane z natury, wykazuje się w arkuszach spisowych, gdzie wpisuje się każdą niekompletność lub dodatkowe wyposażenie obiektu inwentarzowego.
Spisu z natury dokonuje się z reguły na ostatni dzień roku obrotowego, a podczas jego trwania nie dokonuje się wyceny ani stopnia zużycia środków trwałych.
Sprawdź także: Fakturownia - program magazynowy
Polega na porównaniu stanów wynikających z ksiąg rachunkowych dotyczących poszczególnych obiektów inwentarzowych z danymi wynikającymi z dokumentów źródłowych stanowiących podstawę ich zapisów w księgach, a następnie na ocenie rzeczywistej wartości tych obiektów.
Metodą tą inwentaryzuje się:
W przypadku nieruchomości weryfikacja jednostki polega na potwierdzeniu, że jest ona w posiadaniu dokumentacji opisującymi jej tytuł prawny do gruntu.
W odniesieniu do trudno dostępnych środków trwałych i środków trwałych w budowie weryfikacja polegać ma na potwierdzeniu ich istnienia, przydatności lub dokonanych ulepszeń na podstawie dowodów oraz informacji służb technicznych.
Obowiązek spisu z natury dotyczy również niskocennych środków trwałych, które zostały odpisane jednorazowo w koszty w ciągu roku w momencie ich przekazania przez jednostkę.
Inwentaryzacja nie może ominąć także obcych środków trwałych użytkowanych przez jednostkę. Informacje o weryfikacji ich stanów jednostka powinna przekazać jednostkom, które są ich właścicielami.
Szczegółowe wskazówki dotyczące inwentaryzacji środków trwałych zawiera Krajowy Standard Rachunkowości (KSR) nr 11.
Według tego standardu środki trwałe podlegają okresowej inwentaryzacji, której głównymi celami są: