Historia faktur - jak to się zaczęło?
Fakturownia - aktualności

Historia faktur - jak to się zaczęło?

Agata Olejniczak

Agata Olejniczak, 2022-10-25

Historia fakturowania okazuje się bardzo ciekawa pod wieloma względami. Mało kto zdaje sobie sprawę, że to właśnie faktura prawdopodobnie jest jedną z pierwszych form komunikacji pisanej, jaką kiedykolwiek zastosowano. Dowiedz się więcej, jak doszło do jej powstania i jak ewoluowała przez lata.

Mogłoby się wydawać, że faktury istnieją od niedawna. Kto by się spodziewał, że tego typu dokumenty “wystawiano” już tysiące lat temu? Pierwowzory dzisiejszych faktur pojawiły się już w XVIII wieku. Jak dokładnie wyglądała droga ich powstania? Ta historia na pewno Was zainteresuje!

Historia fakturowania – początki na glinianych tabliczkach

Faktura wydaje się dość nowoczesnym dokumentem. Kto by pomyślał, że ich pierwowzorów używano już tysiące lat temu. Nasi przodkowie żyli w świecie bez długopisów i papieru, ale mimo to znaleźli sposoby na prowadzenie ewidencji. Wykorzystywali m.in. patyczki z licznikami, które wspomagały ich pamięć. Rejestrowali liczby i dokumentowali różnego rodzaju transakcje. Pierwszymi fakturami mogły być kości z nacięciami, których wiek może sięgać nawet 80 000 lat. Trudno jednak ocenić, czy stosowano je do liczenia, czy tylko do celów dekoracyjnych.

Warto szczególnie wspomnieć o przodkach pochodzących z regionu Mezopotamii, która dzisiaj obejmuje Irak, Kuwejt oraz część Turcji i Syrii. Kupcy w Mezopotamii, aby efektywnie zarządzać swoim biznesem, używali glinianych tabliczek, na których umieszczali podstawowe informacje dotyczące transakcji. Stosowali tzw. pismo klinowe, czyli pismo logo – sylabiczne. Tak naprawdę chodziło o tworzenie klinowych nacięć w wilgotnej glinie. Archeolodzy przypuszczają, że różnorodne kombinacje znaków reprezentowały sylaby, które łączono w słowa. Ten paragon, który możemy porównać do dzisiejszej faktury, został napisany najstarszym pismem na świecie. Warto wspomnieć również o starożytnych Grekach żyjących pomiędzy 1450 a 1200 rokiem przed naszą erą. Ci stworzyli swego rodzaju alfabet składający się z 87 znaków sylabicznych i ponad 100 znaków graficznych, który symbolizował różnego rodzaju towary oraz przedmioty. W 1952 roku odkryto tysiące tabliczek napisanych tym językiem w starożytnym mykeńskim mieście Pylos. Większość z nich stanowiły faktury, listy zakupów oraz paragony. Jedną z tych tabliczek uznaje się za fakturę za manierki, filiżanki, konewki, dzbanki, złote naczynia oraz lampę oliwną.

Sprawdź także: Faktura - definicja, co zawiera i jak ją wystawić oraz jakie rodzaje faktur obowiązują

pierwsza faktura pismo klinowe

Faktury w XVI wieku 

Od XVI do XVII wieku faktury pisane na papierze były niczym innym jak listą konkretnych transakcji. Za najstarszą fakturę we współczesnej historii uznaje się tę napisaną przez światowej sławy malarza Hieronymusa Boscha. Najprawdopodobniej zastosował ją do uzyskania zapłaty 36 funtów od króla za obraz z 1504 roku pt. “Sąd Ostateczny”. Oczywiście “faktura” to duże słowo. Była to po prostu z notatka z obliczeniami nabazgranymi na marginesie. Mniej więcej w tym samym czasie we Włoszech stosowano również swego rodzaju księgowość. Luca Pacioli opublikował to, co często dzisiaj nazywane jest pierwszym tekstem księgowym. W jego pracy po raz pierwszy wprowadzono symbole “plus” oraz “minus”. Luca Pacioli był włoskim matematykiem, którego dzisiaj bardzo często określa się jako “ojca rachunkowości”. 

pierwsze faktury faktura za obraz

Historia współczesnej faktury – początki w XVIII wieku

By porozmawiać o pierwowzorze współczesnej faktury, musimy cofnąć się do XVIII wieku. Wtedy to właśnie rozpoczęła się rewolucja przemysłowa, która niejako wymusiła stworzenie bardziej wyrafinowanych form faktur. Wówczas pojawiły się tego typu dokumenty podobne do tych dzisiejszych. Umieszczano na nich dane kupującego i sprzedającego, daty wystawienia, listę towarów, jak również ich ilości i ceny. Oczywiście dodawano tam także inne istotne informacje tego typu. Na początku XX wieku zaczęły pojawiać się pierwsze wersje drukowane faktur. Drukowano je na maszynach drukarskich, a na niektórych wersjach znajdowały się nawet logo firm. W niektórych przedsiębiorstwach wypisywano faktury na maszynach do pisania.

Sprawdź także: Duplikat faktury - co to jest i jak go wystawić?

pierwsze faktury drukowane

Początki e–fakturowania

Za początki ery e-fakturowania, czyli fakturowania elektronicznego, uznaje się lata 60. To właśnie wtedy opracowano pierwszy system Edi, czyli elektronicznej wymiany danych. Systemy tego typu łączą przedsiębiorstwa oraz ich partnerów handlowych umożliwiając obu stronom przesyłanie dokumentów takich jak np. zamówienia zakupu czy właśnie faktury. Oczywiście faktury nadal drukowano i wysyłano tradycyjną pocztą, ale odpadła znaczna część obowiązku związanego ze wpisywaniem danych. W latach 70. na rynku pojawiła się drukarka laserowa, którą wykorzystywano do drukowania dokumentów w dużych ilościach. W wielu firmach stosowano ją właśnie do druku faktur.

Sprawdź także: Faktura online - jak wystawić ją za darmo?

Fakturowanie dzisiaj

Dzisiaj trudno wyobrazić sobie prowadzenie przedsiębiorstwa bez systemu do fakturowania. Programy takie jak Fakturownia.pl umożliwiają nie tylko błyskawiczne wystawienie faktury, ale sięgnięcie również do historii czy skorzystanie z innych narzędzi potrzebnych do codziennego prowadzenia firmy.

Fakturownia podąża za zmianami prawnymi w Polsce i w Europie
Fakturownia to prosty system, do zarządzania przychodami i wydatkami, a także całymi finansami firmy.
Zarejestruj się w Fakturownia.pl

Źródła:

  • https://sufio.com/blog/history-of-invoices/
  • https://pdf.co/blog/history-of-invoices