vat, slim vat 2, zmiany, pakiet slim vat2
Fakturownia - aktualności

SLIM VAT 2 - jakie zmiany czekają podatników VAT od 1 października 2021 r?

Magda

Magda, 2021-08-13

24 czerwca Sejm uchwalił pakiet nowelizacji ustawy o VAT, wprowadzając pakiet SLIM VAT 2, którego celem jest uproszczenie rozliczania przez podatników podatku od towarów i usług. Chodzi o przygotowaną przez rząd ustawę, o zmianie ustawy  o podatku od towarów i usług oraz ustawy - prawo bankowe. Projekt ustawy przegłosowało 428 posłów, nikt nie był przeciw i nikt się nie wstrzymał. 
 
Tego samego dnia Sejm odrzucił wszystkie poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o VAT, zawierającej tzw. pakiet e-commerce. W najważniejszej z nich Senat chciał opóźnienia wejścia w życie ustawy - z 1 lipca na 1 września.
 
Wiceminister finansów Jan Sarnowski jest zdania, że zmiany, które wprowadza SLIM VAT 2 to dopiero początek procesu generalnego upraszczania VAT i stałego czyszczenia przepisów z naleciałości, które straciły rację bytu. Bazując na jego wypowiedzi, można przypuszczać, że w niedalekiej przyszłości poznamy kolejne plany, które szykuje ministerstwo finansów, dotyczące tych właśnie kwestii. 
 
 Wszystko wskazuje na to, że większość wynikających z niego zmian, wejdzie w życie 1 października 2021r. 
 

Cel wprowadzenia SLIM VAT 2

Nie ulega wątpliwości, że kwestie rozliczeń i odliczeń podatku VAT są dla wielu przedsiębiorców (a nierzadko także księgowych) źródłem dużych dylematów. Przysparzają im także dodatkowych, często zdublowanych obowiązków. Głównym celem, dla którego wprowadzany jest pakiet SLIM VAT 2, jest uproszczenie i uelastycznienie obu czynności oraz zdjęcie z ramion podatników zbędnych działań.
 

Pakiet SLIM VAT 2 - co się zmieni?

Z uchwalonej ustawy wynika, że zmiany, które zapoczątkowują pakiet slim vat 2, obejmą takie kwestie jak:
 
SLIM VAT 2 - transakcje łańcuchowe
Czym są transakcje łańcuchowe? To transakcja,  która realizowana jest co najmniej między 3 podmiotami, a towary są transportowane bezpośrednio od pierwszego do ostatniego w łańcuchu podmiotu. Wówczas przyjmuje się, że dochodzi do dostawy towarów zarówno pomiędzy 1 i 2 oraz 2 i 3 podmiotem w łańcuchu.
 
W ramach pakietu  wprowadzone mają być przepisy wyraźnie określające, która dostawa jest ruchoma, jeżeli pierwszy podmiot w łańcuchu organizuje transport. Aktualnie przyjęła się praktyka, że w takim przypadku ruchoma jest pierwsza dostawa i to tej dostawie należy przypisać wysyłkę. Po zmianach ma to wynikać z regulacji ustawy o VAT.
 
SLIM VAT 2 - WNT
Zrezygnowano z warunku uzależniającego dokonanie odliczenia podatku VAT naliczonego w tym samym okresie, w którym wskazano podatek VAT należny, od wykazania podatku VAT należnego w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.  Obecnie niezależnie od terminu rozliczeń (a w przypadku WNT także terminu otrzymania faktury) będzie możliwość rozliczenia w tym samym miesiącu zarówno VAT należnego, jak również naliczonego.

Przykład: 
W sytuacji jeśli podatnik w lutym 2022 r. znajdzie zaległą fakturę z października 2021 r. dokumentującą WNT z października 2021 r., będzie mógł korygując deklarację VAT z października 2021 r. rozliczyć jednocześnie VAT należny i naliczony. 

SLIM VAT 2 - procedura uproszczona
W procedurze uproszczonej umożliwiono podatnikowi rozliczającemu  podatek z tytułu importu towarów w deklaracji VAT  dokonanie korekty tej deklaracji w ciągu 4 miesięcy, po miesiącu, w którym powinien złożyć deklarację pierwotną.

Jednak jeśli podatnik nie rozliczył podatku VAT w prawidłowej wysokości i w dodatku nie złoży korekty we wskazanym terminie, utraci prawo do rozliczenia podatku VAT w deklaracji. Co za tym idzie, będzie zobligowany do zapłaty podatku VAT z deklaracji podatkowej wraz z odsetkami.

Innymi słowy, jeżeli nie odliczysz VAT w ustawowych terminach, to z prawa tego korzystasz poprzez korektę deklaracji. Obecnie takiej korekty dokonujemy za okres rozliczeniowy, w którym powstało prawo do odliczenia.

 
Przykład
Jan Nowak dokonał we wrześniu błędnego rozliczenia w wysokości podatku VAT. Czas na dokonanie i złożenie korekty przypadał w grudniu. Mimo to Jan Nowak nie wywiązał się z obowiązku i nie złożył korekty, przez to utracił prawo do rozliczenia podatku VAT w swojej deklaracji i będzie musiał zapłacić podatek wraz z odsetkami. 
 
SLIM VAT 2 - ulga na złe długi
Wydłużono do 3 lat termin, licząc od końca roku podatkowego, w którym wystawiliśmy fakturę, podczas którego można skorzystać z ww. ulgi na złe długi. Uchylono dotychczasowy warunek, według którego podmiot wobec którego ma być zastosowana ulga nie mógł być w tym czasie w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
 
Ulga na złe długi to inaczej mechanizm, który pozwala na skorygowanie podstawy opodatkowania i podatku VAT, z tytułu dokonanej transakcji.
 
Przykład
Uznajmy, że 20 września dokonujesz dostawy towarów (4 szt. komputerów) na rzecz kontrahenta i wystawiasz mu fakturę tego samego dnia. Należna kwota to przykładowo 12 tys. zł brutto (w tym 23% VAT w kwocie 2243,90 zł). Ustalony termin płatności 14 dni, ale kontrahent nie dokonuje zapłaty. W takim przypadku (mimo braku płatności) musisz wykazać w deklaracji za kwiecień kwotę VAT z tej transakcji. Powyższe oznacza, że płacisz VAT, który powinien był Ci przekazać kontrahent. Ulga na złe długi pozwala Ci skorygować, czyli pomniejszyć VAT wynikający z tej transakcji, jeżeli klient nie zapłacił za transakcje. W analizowanym przypadku jest to korekta na minus 2243,90 zł VAT.
 
Fakturownia podąża za zmianami prawnymi w Polsce i Europie
Fakturownia to prosty system, do zarządzania przychodami i wydatkami, a także całymi finansami firmy.
Zarejestruj się w Fakturownia.pl

SLIM VAT 2 - odliczenie VAT
O czym mowa? Chodzi o poszerzenie możliwości odliczenia VAT po upływie terminu (tj. nieodliczonego w terminie). Efektem zmian będzie rozszerzenie liczby okresów rozliczeniowych w których podatnik może skorzystać z prawa do odliczenia vat oraz ma możliwość skorygowania deklaracji podatkowej.
 
W przypadku przekroczenia terminu ujęcia faktury zakupowej na bieżąco, podatnik będzie miał możliwość skorygowania deklaracji podatkowej i będzie mógł dokonać odliczenia:
  • za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo
  • za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, 
  • a w przypadku podatnika rozliczającego się kwartalnie, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych - przypadających bezpośrednio po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstało to prawo.
 
Przykład
Podatnik rozliczający VAT miesięcznie w maju 2021 r. zakupił od podmiotu krajowego towary wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych i otrzymał fakturę za dokonany zakup. W stosunku do tej transakcji u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy w tym samym miesiącu, tj. w dacie dokonania dostawy towaru.
Ponieważ w kwietniu podatnik otrzymał fakturę dokumentującą ww. zakup, prawo do odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności przysługiwało mu już w rozliczeniu za maj br. Jeżeli podatnik nie skorzysta z przysługującego mu prawa w tym okresie (w rozliczeniu JPK_V7M składanym do 25 czerwca 2021 r.) to może dokonać odliczenia w jednym z trzech kolejnych miesięcy, tj. w rozliczeniu za czerwiec, lipiec lub sierpień 2021 r.
Jeżeli podatnik nie dokona odliczenia VAT w ww. terminach, może obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do odliczenia. 
 
SLIM VAT 2 - sprzedaż nieruchomości
W kwestii sprzedaży nieruchomości zmiany dotyczą m.in. dopuszczenia możliwości składania zgodnego oświadczenia dostawcy i nabywcy, o wyborze opodatkowania nieruchomości w akcie notarialnym. Tym samym takie proponowane rozwiązanie stanowi alternatywę dla dotychczas stosowanego rozwiązania, czyli obowiązku złożenia (najpóźniej przez dniem dokonania dostawy budynku, budowli lub ich części) oświadczenia o wyborze opodatkowania właściwemu dla nabywcy naczelnikowi US. 
 
Jak to wygląda w praktyce? Wprowadzone przepisy pozwolą złożyć oświadczenie przed notariuszem, podczas jednej wizyty dotyczącej sprzedaży– bez odrębnego pisma do urzędu skarbowego i innych formalności.
 
SLIM VAT 2 - rachunek VAT
Zmiany w zakresie rachunku VAT obejmą uregulowanie kwestii uwalniania środków, przeksięgowanych z zamykanego rachunku na rachunek techniczny, który jest prowadzony przez bank. Podatnik będzie miał możliwość złożenia wniosku do naczelnika Urzędu Skarbowego celem wydania zgody na uwolnienie środków zgromadzonych na rachunku technicznym, które do niego należą.
 
Wprowadzono także możliwość na uwolnienie środków zgromadzonych na rachunku vat również w przypadku jeśli posiadane przez podatnika zaległości podatkowe zostały odroczone lub rozłożone na raty, celem uzyskania płynności finansowej u podmiotów, do których zastosowano ulgi w zakresie spłaty zobowiązań. By nastąpiło uwolnienie środków z rachunku konieczny jest jedynie wniosek do naczelnia US, tak samo jak w przypadku osób, które nie posiadają ulgi w zakresie spłaty. 
 

Czego jeszcze będą dotyczyć zmiany, które zapoczątkuje tzw pakiet SLIM VAT2?

  • podatnicy w łatwiejszy sposób będą mogli korzystać z mechanizmu podzielonej płatności czyli  split paymentu, dla podatku VAT. Dzięki temu dla osób korzystających z mechanizmu podzielonej płatności będzie możliwe przekazywanie środków z rachunku vat na drugi rachunek, prowadzony przez tego samego podatnika, w dwóch różnych bankach. Dodatkowo planuje się aby z rachunku VAT możliwe było opłacanie składek na KRUS. Obecnie taka możliwość dotyczy tylko składek ZUS.
  • możliwe będzie dokonanie korekty z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej: zmiany obejmą także wydłużenie terminu na złożenie VAT-26 tj. odliczenia vat na samochody używane wyłącznie w 100% działalności gospodarczej. Aktualnie VAT-26 składa się w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiemy pierwszy wydatek związany z danym pojazdem. W ramach Slim Vat 2 planowane jest wydłużenie tego terminu i taką informację mamy składać w terminie do 25. dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w którym poniesiemy pierwszy wydatek związany z danym pojazdem.
  • nie będzie już wymogu stosowania ceny jednostkowej netto, na fakturze zaliczkowej;
  • zgodnie z zapisami ustawy zmianie ulegną także definicje „państwa członkowskiego” oraz „terytorium Unii Europejskiej”. Przyczyną zmian jest opuszczenie wspólnoty przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

1 października 2021 r 

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z rządowym planem i prezydent podpisze ustawę, to zmiany objęte pakietem Slim VAT 2 mają szanse wejść w życie jeszcze 1 października 2021 r. Nawet jeśli nie uda się wprowadzić wszystkich, ministerstwo finansów ma nadzieje, że przynajmniej większość rozwiązań przewidzianych w pakiecie SLIM VAT 2 będzie wprowadzonych jeszcze w tym roku i ułatwią one przedsiębiorcom rozliczanie podatku od towarów i usług oraz zwiększą elastyczność odliczeń VAT. 
 
Wpis jest aktualny na dzień 13.08.2021 r. a zmiany są planowane na 1 października 2021 r. jednak ze względu na to, że ustawa nie została jeszcze podpisana przez prezydenta, niektóre kwestie mogą ulec zmianie.  
 
Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność. 
 
 
Zachęcamy do śledzenia nas na Twitterze, Facebooku oraz Instagramie.
 

Back