Jednym z celów, jakie postawił przed sobą aktualny rząd, jest uszczelnienie systemu podatkowego i walka z wyłudzeniami podatku VAT. Skutecznym sposobem na osiągnięcie tego celu ma być możliwość wystawiania faktur jedynie na podstawie paragonu, zawierającego NIP kontrahenta.

Konieczność umieszczania na paragonie NIP-u kontrahenta to kolejny po split payment i jednolitym pliku kontrolnym środek na załatanie dziury w państwowym budżecie i walkę z wyłudzeniami podatku VAT. Zgodnie z szacunkami Ministerstwa Finansów, nowe prawo może przynieść „rządowej kasie” ponad 14 mln w pierwszym roku i po 34 mln złotych w kolejnych latach jego obowiązywania.

Co się zmieni?

Obecnie kupujący może poprosić sprzedawcę o wystawienie faktury na podstawie tradycyjnego paragonu, zawierającego m.in.:

• imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży,
• numer NIP podatnika,
• nazwę towaru lub usługi,
• cenę jednostkową towaru lub usługi,
• wartość sprzedaży zwolnionej z podatku,
• łączną kwotę podatku,
• łączną kwotę należności.

Po wprowadzeniu w życie nowego prawa, aby wystawienie faktury okazało się możliwe, paragon będzie musiał zawierać również numer NIP kupującego. Aby jeszcze lepiej zobrazować ten mechanizm, posłużymy się konkretnym przykładem.

Często zdarza się, że podczas robienia zakupów firmy biorą paragony, wymieniając je potem (np. pod koniec miesiąca) na fakturę. Takie zabieg jest powszechnie stosowany i pozwala uniknąć zbędnych formalności oraz znacząco ograniczyć liczbę dokumentów księgowych. Czasem zdarza się jednak, że taka możliwość staje się okazją do nadużyć. Wykorzystując paragony innych osób (np. członków rodziny, znajomych), przedsiębiorcy pozyskują faktury za towary, których sami nie kupili. W ten sposób zyskują prawo do odliczenia podatku dochodowego i VAT-u. Biorąc pod uwagę fakt, że zgodnie z nowelizacją ustawy podstawą wystawienia faktury będzie paragon zawierający numer NIP, skala tego zjawiska może zostać znacząco zmniejszona.

Kiedy wejdą w życie nowe przepisy?

Zgodnie z pierwotnym projektem ustawy, zmiany miały wejść w życie 1 lipca 2018 r. Jak podaje portal Gazeta Prawna.pl, z nieoficjalnych informacji wynika, że nowelizacja wejdzie w życie dopiero od 1 stycznia 2019 r.

Konsekwencje dla przedsiębiorców

Aby móc drukować paragony zawierające numer NIP kupującego, przedsiębiorcy będą musieli dostosować urządzenia do nowych wymogów. A to oznacza konieczność poniesienia dodatkowych kosztów. Najtańsza kasa fiskalna, przystosowana do nowych regulacji kosztuje około 1000 zł. Nowoczesna drukarka fiskalna, współpracująca z systemami sprzedaży będzie już sporo droższa. Doliczając do tego koszty instalacji, integracji oraz przeszkolenia pracowników, nowe regulacje opróżnią portfele wielu przedsiębiorców.

Wiele wskazuje na to, że nowelizacja ustawy najbardziej „zaboli” mikroprzedsiębiorców. Wystarczy wyobrazić sobie, że pracownik firmy X udaje się do pobliskiego sklepu spożywczego, aby zakupić kilka towarów do biura: kawę, herbatę, słodkie przekąski dla gości, papier toaletowy i papier do drukarki. Jeśli właściciel sklepu nie będzie dysponował nowym modelem kasy fiskalnej, która pozwoli wydrukować paragon z numerem NIP — nici z faktury. To jednak nie wszystko. Zgodnie z planami rządu, NIP mają zamieszczać jedynie urządzenia, opuszczone do obrotu na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 sierpnia 2013 r. A tych, pośród 2,2 mln zarejestrowanych jest jedynie 370 tys.

Kto skorzysta na zmianach w prawie?

Na zmianach w prawie — zwłaszcza w początkowym okresie — z pewnością zyskają przedsiębiorcy, którzy dysponują kasami drukującymi NIP. Nabywcy, którzy będą chcieli otrzymać uprawniający do wystawienia faktury paragon, wybiorą właśnie ich sklep. Swoje obroty mają szansę zwiększyć również producenci kas fiskalnych.

Kary za nieprzestrzeganie zapisów

Przedsiębiorcy, którzy nie będą przestrzegać nowego prawa, mogą słono za to zapłacić. Jeśli podatnik wystawi fakturę pomimo braku NIP-u na paragonie, organ podatkowy ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100 proc. kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. Kara obejmie również nabywcę, który w ewidencji ujmie wystawioną dla siebie w ten sposób fakturę. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie będzie się ustalało.

NIP napisany odręcznie?

Co ciekawe, zapisy ustawy nie precyzują, w którym miejscu na paragonie miałby się znajdować numer NIP kupującego. W praktyce oznacza to, że nowe regulacje można interpretować na różne sposoby. Hipotetycznie więc przedsiębiorca, który wystawi standardowy paragon, a na jego odwrocie wpisze odręcznie numer NIP nabywcy, co potwierdzi pieczątką i podpisem, spełni określone przez ustawę kryteria. Czy taki scenariusz rzeczywiście jest realny? Tego z pewnością dowiemy się w ciągu najbliższych miesięcy….

Nie masz urządzenia, które pozwoli na drukowanie paragonów z NIP-em? Nie martw się!

Przedsiębiorcy, którzy nie mają nowoczesnych urządzeń, pozwalających na drukowanie paragonów z NIP-em oraz w najbliższym czasie nie zamierzają ich nabywać, mogą skorzystać z alternatywnego rozwiązania. Fakturownia, przygotowując się do mających wejść w życie zmian, stworzyła aktualizację modułu Fiskator, który pozwala na drukowanie paragonów fiskalnych prosto z systemu.

Dzięki nowym funkcjom będziesz mógł drukować paragony z NIP-em nawet przy pomocy urządzeń, nieprzystosowanych fabrycznie do tego celu. Aktualizacja modułu zostanie udostępniona bezpłatnie wszystkim jego dotychczasowym użytkownikom w momencie wejścia w życie nowych przepisów.

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani podatkowej i jako taka nie powinien być traktowany, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje poglądy przedstawione przez Autora dla własnych potrzeb jedynie na własną odpowiedzialność.